Xabi Larre: «Lur azpiko gerran parte hartu zutenen lekukotasuna argitara ekartzea nuen xede»

Goiz berri

Lehen Mundu Gerran (1914-1918) bizia galdu zuen bere osaba zaharraren istorioa ikertu du Xabi Larre baigorriarrak, azken urte hauetan. Ikerketa horien emaitza da ‘Au bois de la tuerie’ (2021, autoedizioa) liburua, zeinetan Joanes Larreren istoria kontatzen den. Liburuan errealitatea eta fikzioa nahasten badira ere, lur azpiko gerran parte hartu zuten pertsonen lekukotasunetan oinarritzen da. Helburua, bere osaba zaharraren istoria partikularra estakuru harturik, ehundaka «ahantziren» istorioa kontatzea zen, Goiz Berri emankizunean adierazi duen bezala.

Donapaleuko hiri barnea, arraberritze lanetan

Azken berri sailak

Ez da donapaleu zeharkatzeko momentua. Aste honetan, Thiers karrikako bidea araberritze lanetan ari dira, lur azpiko hodiak birkokatuz eta garaian apaingarri gisa ezarritako harriak lekualdatuz. Zentzu bakarreko ibilbidea du erdiguneko karrika nagusiak, hiri bazterreko ibilbidea plantan ezarria izan zenetik. Departamentuak eramaiten ditu lanak, eta ostiralerako dena bukatua izatea aitzinikusten da.

Zaintza arloko langileak eskas Hendaian

Azken berri sailak

Zaintza lanetarako formakuntzari eta lan aukerei buruz informatzeko eguna antolatu dute Hendaiako Aizpurdi lizeoan, agorrilaren 29an. Izan ere, zahar-etxeetan, etxez-etxeko adinekoen zein enbaldituendako zaindarien behar handia dago Hendaian, alta, profesional gutxi badira. Laguntza behar duten 75 urtez goitikoen herenak bere etxean jarraitu nahi du, eta %35 batean emen datu da azken bost urteotan hortako zaintza zerbitzuen eskaera.

Ikaslearen bizi kostua % 6,47az emendatu da aurten Frantzian

Goiz berri

Bataz beste, 428,22 euroko gastu gehigarria izanen dute unibertsitateko ikasle bakoitzak, 2022-2023 ikasturtean. Hala dio UNEF Frantziako ikasleen sindikatuak garatu ikerketa batek. Ikasturte berriarekin, prezioen eta, batez ere, alokairuen goititzea jasan beharko dute ikasleek. Ipar Euskal Herritik kanpoko unibertsitateetara doazen hiru ikasleren lekukotasunak bildu ditugu, bere egoeraren berri ukateko.

Zuzenbide piriniarra, antzinako euskaldunen legea

Goiz berri

Zuzenbide Piriniarra ardatz harturik egun osoko jardunaldia antolatu du Nabarralde elkarteak Auritzen (Nafarroan), agorrilaren 27an. Piriniotako zuzenbidea antzinean euskal gizartean zen harreman sozial, juridiko, politiko eta administratiboen ikuskera berezia da. Horien hondarrak dira, besteak beste, kontzejuaren sistema, auzolana, lur komunalak edota oinordetzari buruzko legeria. Gaia sakondu dugu Goizberri saioan, Anjel Rekalde historialariarekin.

Gidari batek bizia galdu du Senperen, kamio batekin jo ondotik

Azken berri sailak

Agorrilaren 22an, 39 urteko gizon bat zendu da Senperen, Ahetzeko bidean. Ezbeharra goizeko 11:30ak inguruan gertatu da, hondakinak garraiatzen zituen kamioi batek eta auto batek elgar jo ondotik. Kamioi gidaria shock egoeran izanik ere, ez da zauritua izan.

«Maddiren trajediak» pastorala oholtzaratuko dute Xaretako herritarrek

Azken berri sailak

Simone Veil pastoralak bere azken emanaldia eskainirik, Xaretako pastoralak hartuko du lekukoa heldu den urri erditsutan. Xareta eremuko dantzari, kantari eta antzezleak buru-belarri ari dira «Maddiren trajediak» pastoralaren prestaketa lanetan. Errepika orokorrak igande guziz eginen dituzte hemendik aitzina, eta antzezlana emeki-emeki gorpuzte bidean da. Errepiketako batean sartu dira Euskal Irratiak.

Bi ziztada, Atharratzeko bestetan

Azken berri sailak

Bi emaztek ziztadak salatu dituzte iragan larunbatean, Atharratzeko bestetan. Donapaleu eta Paueko ospitaletara eramanak izan ziren bi emazteak artatuak izateko. Haatik, Euskal Irratiek jakin dutenez, hasiera batean Donapaleuko ospitalekoek analisia egitea errefusatu zuten, bortxaketarik ez baitzen izan. Ororen buru, hurrengo egunean aztertu zuten ziztada. Atharratzeko besta komiteak egoera manera egokian kudeatu zuela argudiatu du Maite Pitrau, Atharratzeko auzapezak. Bi emazteek, auzibidea abiarazi dute.

Emazteendako etxe bat Irunen, elkarte feministak bildu eta indarkeria matxistaren biktimak artatzeko

Goiz berri

Emazteen Etxearen lanak buruilean hasiko dituzte, Irunen. Egitasmoak mugimendu feministari bultzada eta aterpe emateaz gain, indarkeria matxistaren biktimentzako babesleku bilakatu nahi lukete Miren Etxebeste Irungo udaleko Berdintasun arloko zinegotziak azaldu duenez.

Lezo Urreiztietaren abentura harrigarriak, liburu batean bildurik

Goiz berri

Josu Martinez zine egileak "Jainkoak ez dit barkatzen" dokumentalaren bigarren zatia argitaratu du, liburu formatuan. Martin Ugalde kazetariak Lezo Urreiztieta (1907-1981) mugalari eta kontrabandista santurtziarrari egin 35 oreneko elkarrizketen transkripzioa argitaratu berri du Pamiela argitaletxearekin, jatorrizko hizkuntzan: gazteleraz. Liburuak "Lezo Urreiztieta, utopiaren gudaria" izenburua hartu du, eta dokumentalean agertzen ez diren pasarte andana biltzen ditu. Urreiztietak ehundaka pertsona lagundu zituen errepresiotik ihes egiten, edota Espainiako Gerla Zibilean, Eusko Gudarostea armaz hornitzen.

Lapurdiko Arraun Taldeak KAE1 mailan jokatuko du heldu den sasoian

Azken berri sailak

Lapurdiko Arraun Taldeak mailaz igo du ofizialki aste hondar honetan Kantrabriako Santoñako uretan. Lapurtarrak KAE1 mailan izanen dira hurrengo sasoian, aurten, 12 estropadetatik hamaika irabazi baitituzte. Lehen mailan, EuskoLabel ligan, Bermeko Urdaibaik irabazi du Zarauzko ikurriña, Hondarribia eta Donostiarraren aitzinean. Bermeotarrek 3 punduko aldea ateratzen diote hondarribiarrei sailkapen orokorrean.

Sei hamarkadako ibilbidea ospatu du Beskoitzeko Oinak Arin dantza taldeak

Goiz berri

Beskoitzeko Oinak Arin dantza taldeak bere 60. urtemuga ospatu du iragan agorrilaren 20an, “Eta orain zer?” izeneko dantza  emanaldiarekin. Bertan, dantza taldeko kide zahar eta berriek bat egin dute, 1.200 ikusleren aitzinean.

Saran, posta bulegoaren geroaz arranguraturik

Goiz berri

Sarako Har Hitza herritar taldeak bilkura publikoa deitu du agorrilaren 22an, herriko posta bulegoaren zerbitzu eta ordutegi murrizketen aitzinean, aterabide baten atzemateko. Sarako herriko etxeak bat egin du herritar horien kezkarekin. Har Hitzako Claire Grillard izan da Goiz Berriko gonbidatua.

Udazken koloreak, agorrila bukaeran

Azken berri sailak

Beroteak eragin nabarmena ukan du oihanetan. Zuhainak oraino osasuntsu badira ere, hostoak ezin irigatuz ari dira ur eskasa dela medio. Eragin nabarmenena fruitudun arboletan sendi da, ordea. Aurten uzta txikiagoa dela aitzinikus daiteke. beste arriskua suteena da. Horren aitzinean, ohianak garbi atxikitzearen garrantzia azpimarratu du Gabriel Duruti zuhaitzetan adituak.

Hemezortzi urte azpiko Nazioarteko Eskubaloi Txapelketa Bidasoan

Azken berri sailak

Urruñarrak eta Bidasoa-Irun eskubaloi taldeek, elkarlanean, hemezortzi urtez azpiko Nazioarteko Txapelketa antolatu dute. Agorrilaren 25etik 27ra iraganen da  txapelketa eta  mutil zein nesketan zazpi klubek parte hartuko dute.

Saratar bat, goi mailako arraunean

Goiz berri

Battitt Ondikola arraunlari saratarrak LAT Lapurdiko Arraun Taldean abiatu zuen bere ibilbidea, eta orain, bada hiru urte Hondarribiako Arraun Taldean ari dela. Iragan urtean TKE ligako bigarrenak izan ziren, eta aurten Eusko Label ligako sailkapenaren gailurrean dira, bereziki Urdaibaiko taldearekin lehian.

Berrogei gasna egile elkartu ditu Atharratzeko 'Gazna feirak' bere 40. urtemugan

Azken berri sailak

Atharratzeko besten lehen egunaren kari usaiako gasna feria antolatu da. Lau kategorietan lehiatuko dira ekoizleak: etxeko ardi gasna, bortuko ardi gasna, behi gasna eta ahuntz gasna. Etxeko ardi gasnan azken bi urtetan Barkoxeko Etxebarne anaiek dute irabazi, eta aurten hirugarren txapelaren xerka heldu dira. Berritasun gisa belar eta ardail lehiaketa ere izanen da, laborariek beren lurretan pusarazten duten belarraren kalitatea neurtzeko.

Hamar egunez, dantzaren hiriburu izanen da Miarritze

Azken berri sailak

Biarritzeko “Maitaldia” festibalaren 32. edizioa irailaren 8tik 18ra iraganen da. Orotara 31 konpainia eta 90 emanaldi antolatuko dituzte, eta Miarritzen ez ezik, Ipar Euskal Herriko beste herri batzuetara ere zabalduko dute aurten egitaraua; hala nola, Senpere, Baiona, Angelu, Maule, Donibane Garazi eta Donapaleura.

Lapurdiko lehiaketa, esku huskako xapelgo berria

Goiz berri

Esku Pilota elkarteak antolatu lehiaketak lau etapa izanen ditu. Agorrilaren 19an hasiko da Zuraiden Alex Erviti pilotari zuraidarraren omenez antolatzen den lehiaketarekin. Bigarrena Baionan izanen da, hirugarrena Saran eta azkena Lekornen. Xabi Retegi Zuraideko lehiaketaren antolatzaileak zoingehiagoka berriari buruzko xehetasunak partekatu ditu Euskal Irratietan.

Euskal Iheslari politikoen bizipenak biltzen dituen 'Bestaldean' liburua aurkeztu dute

Goiz berri

1960 urtetik gaur egunera arte, arrazoi politikoengatik erbestera jo duten euskal herritarren lekukotasunak bildu dituzte bi iheslari ohi nafarrek. Anitzetan, klandestinitatea tarteko, itzalean gelditu da iheslari eta deportatuen kontakizuna. Hogeitamar elkarrizketetan bildutako bizipen bilduma honekin, errealitate ezkutu hori argitara ematea ukan dute helburu Jaione Doraik eta Ernesto Pratek, 'Bestaldean, Euskal Iheslari politikoen bizipenak' liburuarekin.

Biper landereak, idorteak kalteturik

Azken berri sailak

Beroteak biper landareetan eragin txarra ukan du, eta horietariko anitz kiskali ditu. Uztailean, usaian 80 milimetroko euri metatzea izaten da. Haatik, aurten, 3 milimetro baizik ez da izan. Ramuntxo Lekuona Ezpeletar biper ekoizleak egoeraren berri ematen digu.

Orioko arraun taldea Euskotren Ligako txapeldun

Goiz berri

Castroko Bandera irabazirik igandean, titulua bereganatu dute. Lehen bandera salbu, jokoan egon diren beste guztiak irabazi ditu Oriok. Txapelketako azken bi estropadak larunbat eta igandean, Zarautzeko uretan jokatuko dira baina matematikek garaipena besterik ez diete ematen oriotarrei. Iosu Esnaola Oriok arraun elkarteko lehendakaria kontent agertu da.

Ardi artilea, baratzea heze atxikitzeko Lexantzün

Azken berri sailak

Idorteak etxeko baratzeak ere hunki ditu. Ipar Euskal Herrian tomate eta piper landareak dira nagusi uda garaiko baratzeetan. Alta, aurten berandu heldu dira fruituak, ur eskasiaren ondorioz. Mathieu Jaragoyhen Lexantzüko hazi egilearengana hurbildu gira, bere aholkuak ezagutzeko.

Azkarateko bi etxalderen enkatea gelditurik, EPFL egiturak horien jabetza eskuratu ondotik

Goiz berri

Maiatzean salgai ezarri ziren Azkarateko bi etxalde, beren laborantza lurrekin batera. Enkantean saltzea zen jabeen asmoa, baina herritarrek prozesua blokatu baitzuten, irailera pusatu zuten. Haatik, herriko etxearen eta jabeen arteko akordio baten bidez, EPFL egiturak eskuratu ditu etxebizitzak eta Safer erakundearen adosmenarekin saldu dira lurrak. Laura Irigarai hautetsiak egoeraren berri eman digu.