Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

«Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan». 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri xiberotarra. Geroztik hainbat belaunaldi pasa dira bertatik. Berriz elkartuko dira gaur eta atzoko dantzari eta kideak maiatzaren 24ko ikusgarri handi batean. Aitzinetik gaur egungo dantza taldeak bi ikusgarri eskainiko ditu tanka aretoan. Horrez gain, apirileko bakantzetan taldearen ibilbidea kontatuko duen jantzi eta argazki erakusketa ikusten ahalko da. Martxoaren 8aren kari, Begiraleak taldeko 36 emaztek 'Irradaka' dantzatuko dute Donibane Lohizuneko karriketan.

Aña Iriart Barneix: «Batzuk feminismoaren ideologia baliatzen dute diskurtso arrazistak eta transfoboak hedatzeko»

Aurten, Emazteen eskubideen nazioarteko egunaren kontsigna, faxismoaren kontrako borroka da. Euskal Herriko Mugimendu feminista eskuin muturraren aurkako alternatiba gisa kokatzen da. Itaia mugimendu feminista "faxismoaren aurrean, emakume langileak borrokan" lelopean mobilizatuko da, eta Bagerak "faxismoari ezetz" errango dio. Sutan Kolektiboak aldiz « Faxismoaren kontra, ausardia eta borroka transfeministak » aldarrikatuko ditu.

Kneecap talde irlandarraren rap gaelikoa pantaila handira, Baionan

Irlandako gaelikoa eta ingelesa nahasten duten raplarien historia kontatzen du Kneecap filmak. 2024an plazaratu zuen Rich Peppiatt filma zuzendariak eta ostegun honetan ikusten ahalko duzue Baionako Atalante zinema gelan, Plazara kooperatibarekin elkarlanean. 2017an Mo Chara, Móglaí Bap eta DJ Próvaík Belfasten sortutako hip-hop taldea da Kneecap eta fikzio hori haien ibilbidean oinarritzen da. Ostegun arrats honetan zine kontzertua eskainiko dute beraz, filmaren ondotik RTZ kolektiboak kontzertua eskainiko du.

Maialen Berterretxe: «Kontsumitzen dugun arrainen %85 inportatzen da; %12 bakarrik ekoizten da bertan»

Arrain hazkuntzan gero eta nekezia gehiago dituzte aldaketa klimatikoaren ondorioz. Frantziar estatuan arrain kontsumoaren %85 inportazioa da eta Frantziako arrain hazkuntza, kontsumoaren %2. Klima aldaketaren ondorioz, udan, erreketan ur gutxiago izaten da eta berriki parasito berri batzuk agertzen dira. Parasito horiek galtze handiak ekar ditzake. Bestalde, hegazti batzuek arraintegietan arrain batzuk jaten dituzte eta sare batzuen ezartzeko proposamena bada kalteen eztitzeko. Maialen Berterretxe baigorriarra arrain haztegien federazioko presidente izendatu dute berriki.

Behien tuberkulosia: tropen erhaitea proposatu du DDPPak, hiru kutsatze kasutik goiti

Tuberkulosia kasuak atzeman diren Xiberoako hamaika etxaldeak ez dira ados DDPParen tuberkulosia protokolo proposamenarekin. Herritarren Babeserako Departamenduko Zuzendaritzako ordezkariarekin bildu ziren laborariak ostegunean. Irabarnen prefetak hiltze orokorrik ez zela izanen hitzeman bazuen ere, ororen buru, kutsatze heina besterik ez dute aldatu. Horren ondorioz, hogei behiko tropa batean hiru kabala eri izatekotan, talde osoa hil beharko litzateke. Hastapeneko irizpideen arabera, heina bi behitan ezarri zuen administrazio frantsesak. Laborariek protokolo berri baten proposamena landuko dute.

EHZ festibalak aurtengo edizioa aurkeztu du

'Lurraren herritmoa' izanen da EHZ festibalaren 29. edizioaren leloa. Ekainaren 27tik 29ra iraganen da Arberatze-Zilhekoan. Otsailaren 27an afixa, lema eta programazioaren hastapena plazaratuak izan dira Donapaleun. Afixaren estiloa, argazki batez osatua izanen da aitzineko urteetan marrazkiz zelarik. Eta programazioaren aldetik, Auhen, Maskak, Marte lasarte, Wisard, Radio Byzance, eta plazan Cie Choari eta Queer Falafel artistak izanen dira eta gaineratekoa berantago aurkeztuko dute.

Aldaketa klimatikoan itsas korronteek duten eragina aztertu du Paul Moal-Darrigade donapaleutarrak

Itsas korronteek eraginak ukanen lituzkete kliman, baita klimaren beroketan gainean ere. Paul Moal-Darrigade donapaleutarra, sedimentologian aditua eta paleo-klimatologoa da, eta Mediterraneotik ateratzen den korronte bat ikertu du. Bildu izan ziren Mediterraneoko sedimentuak ikertu ditu bere tesiaren kari, korronte horren eraginak aztertzeko. Eta preseski, bere lanari esker, erakutsi du azkartzen delarik, korronte horrek Mediterranoen berotasuna eta gatza ekartzen dituela Ipar Europara. Paul Moal Darrigade ikerle gaztea Zabalik elkartearen Donapaleuko Otsail ostegunetan entzuten ahalko da, gau honetako 8:30etan, Donapaleuko Bideak gunean.

Antton Kurutxarri: «Berrehun helduren euskarazko ikastaldi trinkoa finantzatuko du Elkargoak»

Helduen euskalduntzea bultzatzeko beka sortu du Euskal Hirigune Elkargoak. Joan den urtean Euskararen Erakunde Publikoak hemendik 25 urtera euskararen egoera eta bilakaera zein izanen zen aitzinikusten zuen prospekzio ikerketa baten berri eman zuen, ODAP urbanismo agentziaren laguntzaz gauzatu zuena. Emaitzek argi utzi zuten egoera larria izanen litzakeela, gaur egungo euskararen babeserako dispositibo eta neurriekin segituz gero. Demografia hazkundea aitzinikusten da Iparraldean, frantses lurraldetik migratuko duten biztanleen eskutik. Hori dela eta, Elkargoak helduei zuzendutako "Euskaldundu" beka ireki dute. Jada euskararen aldeko ekimenak bultzatzeko EEPri 650.000 euro gehiago eskaintzea onartu zuen Elkargoak, baina Departamenduak, Eskualdeak eta Estatuak ez dute urrats hori eman. Antton Curutcharry Hirigun Elkargoko presidente-ordea eta hizkuntz politiken arduradunak azaldu duenez, berrehun heldu euskalduntzeko xedea du Elkargoaren dispositibo berriak.

Larralde eta Ospital buruz buru, Frantziako pilota txapelketako finalean

Peio Larralde eta Mathieu Ospital, hori da igandeko Frantziako txapelketako final handiko afixa izanen da Hazparnen. Pilota hautaketan, finalean izateaz biziki kontent dela aitortu du Peio Larraldek. «Faboritoa» dela dakien arren, txapelketa honetan Ospital «sasoi onean» ikusten du, eta «%100a emateko prest» agertuko dela baieztatu du. Partida 11:00etan jokatuko da, eta zuzenean segitzen ahalko duzue Euskal Irratietan. Bestalde, B mailako finala astelehen arratsaldean izanen da Donibane Garaziko Garatenea trinketean, Jon Saint Paul eta Mickael Darmendrailen artean.