Etorkinen eskubideen aldeko elkarretaratzeak, Tarajaleko sarraskiaren hamargarren urtemugan. Frantziako gobernuak bultzatu duen Immigrazio legea gaitzetsi dute, behin ere, hamarnaka herritarrek. Hendaia eta Donapaleun elkarretaratzeak antolatu dituzte, eta Espainiako Guardia Zibilak 2014ean Ceutako mugan hil zituen hamar etorkinak gogoratu dituzte, baita, 2021ean Bidasoa ibaia trabeskatu nahian zendu diren bederatzi etorkinen memoria aldarrikatu ere.
Elkarrizketari bideak ireki dizkio FDSEA sindikatuak. Hainbat egunez luzatu den mobilizazio aldi azkarrak, esperotako fruituak eman ditu sindikatu frantses kontserbadorearentzako. Departamentu mailan, Julien Charles prefetarekin bildu dira astelehen honetan, frantses gobernuak hitzeman dituen neurriak aipatzeko. Bereziki, laborantzako erregaiaren gaineko zergen apaltzea, NPB Europako diru laguntzen berehalako isurketa, kabalen eritasun hemorragikoaren gastuei buru egiteko kalte ordainak eta Egalim legearen ezarpena landu dituzte. Hemendik aitzina abantsu egunero izanen dituzte harremanak prefetarekin, eta neurriak aplikatu daitezen presioa egiten segituko dutela ohartarazi dute.
Hamabi urte eta hiru kargualdiren ondotik, Jean Mixel Garayarrek Iparraldeko Pilota Batzordeko lehendakari kargua utziko du. Berriki egin dute biltzar nagusia Hendaian, eta bilan baikorra egin dute. Orotara, 6.000 lizentziadun ditu egun pilota batzordeak, eta azken hiru urteetan, 780 izen berri gehitu zaizkie. Heldu diren urteetan, elkartea garatzen segitzea, usaiako jokoak hedatzea eta jokaleku berriak sortzea dute xede. Heldu den buruilaren 14an aurkeztuko dute zuzendaritza talde berria, baita lantaldeetan arituko diren pertsonen zerrenda ere. Arraberritze aldi horren bidez, herrietako pilota batasunetatik heldu belaunaldi berriko kideak sartuko dira antolakuntzan.
Ez dute erantzun baikorrik ukan ELB sindikatuko laborariek. NPB Laborantza Politika Bateratuaren diru laguntzen beranta salatu dute astelehen honetan, DDTM Lurraldearen eta Itsasoaren Departamendu Zuzendaritzak Baionan duen egoitza okupatuz. Goiz osoa bertan iragan ondotik, arratsalde hastapenean egoitzako kadira oro kanpora atera dituzte eta argindarra moztu dute. Garazi-Baigorriko eremuan, 515 laborariri zor zaio diru laguntza hori, batez beste, 15.000 euroen heinera iristen dena. Estatuko zerbitzuek martxoaren 15erako isuriko dutela azaldu duten arren, laborari anitzek, jadanik, zailtasunak ukaiten ari dituzte etxaldearen gastuei buru egiteko. Departamentuko prefeturak ELBren ekintza gaitzetsi du, eta sindikatuak «elkarrizketari uko egin izana» deitoratu du.
Hirurehun sortze gutxiago zenbatu dira 2023an, Ipar Euskal Herriko hiru ospitaleetan. Orotara, 3.700 haur sortu dira iaz, 2022an 4.000 izan zirelarik. Joera hori nabarmendu da ere frantses Estatuan, eta testuinguru horretan «berrarmatze demografiko» baten beharraz ohartarazi zuen Emanuel Macron presidenteak. Hiztegi militarraren baliapen horrek, hautsak harrotu zituen. Euskal Herriko datuei begira ere, 2021ean, 6,9 sortze izan ziren mila biztanleko; 2000 urtean 8,7 izan zirelarik. Sortzeen beheititze horren arrazoi nagusia, bizi kostuen kariotzea litzateke, eta ondorioz, lehen haurra ukaiteko adinaren gibelapena.
