Bankara arribatzean Baigorritik, berehala ikusten ahal da xantier handia eskuinaldean, errekaren bestaldean. Hor, lehengo meategien langileen lo tokian, Olha proiektua muntatu dute. Bankako Olha heren-gunearen lehen harria pausatu zuten asteartean. Bankan, herriaren sartzean, 600 metro karratuko bastiza eraikiko dute, Euskal Hirigune Elkargoaren gidaritzapean. Espazio desberdinetan zatiturik izanen da: Kintoa Etxea, sor-markaren eta promoziorako bulegoekin. Horren ondoan, enpresendako bulegoak, bilkurendako gelak eta coworking bulego partekatuak ere bai. Gune berri horrekin Aldudeko ibarraren bizi ekonomikoa bultzatzeko xedea dute erakunde publikoek, eta hori dela eta, saltegi batzuentzako tokia ere irekiko dute. Lehen harria pausaturik, lanak 2026ko udan bururatzea espero dute. Ideia da ekonomia bultzatuz, Aldudeko balearen biziaraztea. AIBA Aldudeko Ibarra Beti Aitzina elkarte horrek ditu bulegoak eta gelak kudeatuko. 3,4 milioi euroko proiektua da orotara. Obrak nahiko lituzkete bururatu 2026ko udarako. V2S arkitektura bulegoak garatu du eraikin berriaren proiektua.

2026ko herriko bozetara aurkeztuko diren hautagaiak hasten ahal dira jada Klimaren eta biztanleen aldeko ituna aztertzen. Azken urte hauetan bezala, hautetsiengandik engaiatzea galdegiten dute sei gaietan: etxebizitza, garraioak, energia, elikadura, ekonomiaren birtokiratzea eta guzti horren aldeko baliabideak hartzea. Orotara hemeretzi neurri konkretu proposatzen ditu Bizik, adibidez kolektibitatearen energia kontsumoa murriztea, garraio publiko egokiagoak garatzea, etxebizitzak sortzea lur eremu berririk kontsumitu gabe. Itun horrekin eta neurriak plantan ezarriz, hautagaiak engaiatuko dira «herritarrei etorkizun bizigarri bat bermatzera». Ez da lehen aldia Bizik lobby lana egiten duela hauteskundeen karietara. pasa den agintaldian 80 zerrendak bat egin zuten proposamenekin, azkenean 46k bakarrik izenpetu zuten. Sei urte berantago Biziko kideek argi dute herriko etxeen parte handi batek ez dituela bete hitzemandako neurriak. Lilas Dinclaux militantearen arabera: «Ikusi dugu, beharrik, hainbat herrik zintzoki jokatu zutela, baina maluruski aski gutxi izan dira, ikusiz egoeraren larritasuna. Ez gira oraindik beharko genukeen heinean eta beraz itun horretan engaiatzea biziki inportantea da eta orain engaiatzea beharrezkoa da justizia soziala eta ekologiaren alde». 2020-2026 bitarteko agintaldien bilana aurkeztuko du Bizik heldu den irailean.

Funtzio publikoko sektore ezberdinetan ari diren langileak grebara deituak dira astearte honetan. Osasun arloan ari direnak, irakaskuntzan, kolektibitate publikoetan edo sozial munduan ari direnei zuzendua zaie deialdia. Lan baldintzen okertzea, inbertsiorik eza, lan geldialdien murrizketa, eta soldaten egoera aldarrikatuko dituzte sindikatuek. Bi elkarretaratze nagusi eginen dira Ipar Euskal Herrian: goizeko hamaiketan Baionako ospitale aitzinean LAB eta CGT sindikatuek elkarretaratzea eginen dute, eta ondotik Euskal Elkargoak Baionan duen egoitza nagusira abiatuko dira. Bigarren mobilizazioa ordu baterako deitu du UNSA sindikatuak, Baionako ospitale publikoan.

Hendaiako herriko plaza berrituaren estrena egin da aste hondarrean. Hiru eta seiehun mila euroko kostua ukan dute hiri erdialdearen lanen finantzazioek, hots, plazaren berritzeak, herriko etxearen konponketa lanak, eta buruilean hasiko diren elizaren obrak. Plaza, soilik, oinezkoentzat izanen da, aldiz, autoek sartzeko baimen berezia ukanen dute, zenbaki bat sartuaz, eta eman diren pasai-mugak irekitzen ahalko dituzte. Auzapezak egin du plazaren estrena bere hautetsiekin, eta sartze mintzaldia frantsesez egin du osoki.

Astelehen arratsalde huntan militanteek oren erdiz okupatu dute etxea konferentzia moduko ekimena burutuz. Usaian bezala, Alda gomitarik gabe sartu zen Bidarteko etxe handi horretan. Kanpotik ageri da berritua izan dela, baserri estiloko euskal etxea da, lehio eta teilatu berdearekin. Barnean côte ouest immobilier agentziako agentea hor da, dionaz "ez da inolako gainbaliorik egin etxe horren saltze prezioan", lehenik Aldak diona baino karioago saldu baita etxea, eta bigarrenik milioi bat euroko obrak egin baitira. Anartean Aldako kideak instalatu dira etxeko saloian. Retro proiektagailu bat instalatu eta 'konferentzia' itxurako ekintza egin dute. Salmenta espekulatzaileen kontrako sei neurri azaldu dituzte, hauetan, salmenta prezioen mugatzea. Konferentzia buru ondoan aldako militanteak atera dira etxetik, lasaitasunean.

Euskaltzaleak Senperen bildu ziren atzo, Herri Urrats ospatzeko. Aroak lagundu zuen, eta milaka lagunek parte hartu zuten Lapurdiko aintzira inguruan antolatutako ekintzetan. Koldo Rodriguez koordinatzailearen arabera, jendeak egitarau osoaz gozatu zuen, aroaren iragarpen kaskarrek jende kopuruan eragina izan arren. Belaunaldi guztientzat egindako festa izan zen. Aurtengo berritasun nagusietako bat tokiko gunea izan zen, tokiko ekoizleen jakiak eta izozkiak eskainiz. Proposamena untsa hartu dutela azpimarratu dute antolatzaileek, eta geroan mantentzeko asmoa agertu dute. Jendetza zertxobait txikiagoa izan zela iruditu zaien arren, oraindik datu zehatzik ez dute. Hori bai, aurtengoan nabarmen handiagoa izan da Txik Txak autobus zerbitzuaren baliapena. Aldarrikapenei dagokienez, Seaskak baliabide gehiago eta errespetua galdegin dio Frantziako Hezkuntza Ministerioari. 2022tik berritu gabe dagoen hitzarmenaren egoera dela eta, maiatzaren 23an Baionan mobilizazio handia antolatzeko deia egin dute. Seaskak uste du heldu den ikasturtea ziurgabetasunez betea izanen dela, eta irakasle postuak, formakuntza beharrak eta defizit ekonomikoa direla premiazko gaiak.

Batera plataformak, urteetako geldialdiaren ondotik, bere jarduera berrabiarazi du, Ipar Euskal Herriaren aitortza instituzionala berriz agenda politikoan ezartzeko xedez. Ezpeletan egindako biltzar nagusian, “etapa instituzional berri” baten aldeko engaiamendua hartu dute, eta estatus bereziko lurralde kolektibitate baten aldeko mobilizazio fase berri bat hasiko dutela jakinarazi dute. Lehentasunezko zeregina: instituzio eredu bateratua adostea eta, ondoren, Frantziako Estatuko agintariekin negoziazioak abiatzea. Baterak Euskal Hirigune Elkargoaren eta Pirinio Atlantikoetako departamenduaren eskumenak uztartuko dituen egitura bat proposatu nahi du, eta Lyongo metropolia edota Korsikako eredua inspirazio iturri gisa aipatu dira. Datorren hilabeteetan, informazio kanpainak eginen dituzte eta eragileekin bilkurak antolatuko dituzte. Urrian gogoeta egun bat iragarri dute, eta begirada 2026ko herriko hauteskundeetan dute jarrita: aldaketa instituzionalaren aldeko gehiengoa lortzea dute helburu.

Denboraldi bikaina bururatzen ari dira Euskal Kosta eskubaloi taldeko neskak. Nationale 1 mailako azken partida jokatuko dute bi asteren buruan azken taldearen zelaian. Ondotik baliteke igaiteko partida erabakigarria ez jokatzea. Arazoa da Frantziako bigarren mailan lehiatzeko 250.000 euro gehiago beharko liratekeela Eta arduradunek ez dute diru zama hori bildu ahal izan.

Donibane Garazi inguruko herri ttipi batean sortua da Bea eta 70garren hamarkadan Garazi ondoko eskola publiko batean ikusi zituen bortizkeria, sexu eraso eta bortxaketak salatu dizkigu. Irakasleak eragiten zizkiela tratu horiek ama eskolako eta lehen mailako haurrei, mutikoak bortizki jotzen zituela eta neska batzuk sexualki erasotzen eta bortxatzen zituela salatu digu. Azpimarratzekoa da, 1974an salaketa bat pausatu zuela ama batek irakasle horren kontra baina zuriturik atera zela auzitik. Bere burua babesteko anonimotasuna atxikitzeko aholkatu dio abokatuak Beari, horregatik ez du izena eman nahi izan.