Berrogei urte beteko ditu aurten Iparraldeko ikastolen aldeko bestak. Maiatzaren 14an Senpereko aintziran ospatuko den Herri Urratsen egitaraua aurkeztu dute atzo. Egitarau aberatsa eta publiko orori zabaldua prestatu dute behin ere, euskararen aldeko besta izateaz gain, Herri Urrats mobilizazio egun jendetsua ere izan dadin. Hirugarren urtez segidan, buruilean Seaskak Senperen idekiko duen bosgarren kolegioa diruztatzea izanen da xedea. Aurten bi kontzertu gune handi izanen dira, usaiako Nafarroako gunean, baita Arabakoan ere. Talde nagusien artean dira: Zetak, Delirium Tremens, Sutagar, Neomak, Tiktara, edota Xutik.

Urmugak Euskal Herria zeharkatzen du mendebaletik ekialdera, Kantauri eta Mediterraneo itsasoetara urak banatuz. Garobel Mendilerrotik Auñamendiko Hiru Erregeen Mahairaino. Gailurrik gailur, errekaz erreka, zuhaitzez zuhaitz, Urmuga jostura luze bat da. Aurten, laugarren edizioa, uztailaren 12tik 30era ospatuko da. Hemeretzi mendi ibilaldi eta hamabi kontzertu eskainiko dira Euskal Herriko zazpi probintzietan barrena. Euskal Herri osoko eta atzerriko musikagintzan erreferente diren izen franko Et Incarnatus Orkestrarekin aritzeko. Orkestrako zuzendaria den Miguel Zeberiorekin xehetasunak:

Iratiko lau ibarrak bat eginik. Garazi eta Xiberoako sindikatek 'Irati, lau ibarrak' elkartea osatu dute, Nafarroako Aezkoa eta Zaraitzuko ibarrekin. Poctefa deialdi baten haritik abiatu zen egitasmo hau, mugaz gaindiko elkarlana bultzatuz. Iratiko ohianaren inguruan bizi diren herritarren elkar ezagutza eta naturaren babesa ardatz hartu dute. Karlos Bueno Aezkoako Batzarre nagusiko presidenteak zer-nolako lanak egin nahi dituzten aipatu dauzkigu Goizberriko gonbitaren tartean. Horien artean dira, eskolarteko topaketak, turismo zerbitzuen arteko hartu emanak eta bortuaren natur baesaren inguruko neurriak bultzatzea.

Azken hamabost urteetan aipatzen zen. Orain, ofizialki abiatzen dute "Aturri ibai eskuinaldea" proiektua Baionako herriko etxeak eta Euskal Hirigune Elkargoak. Santa Izpiritu zubitik Grenet zubiraino doan hamabi hektareren jabetza osoa eskuratzen ari da Euskal Hirigune Elkargoa, EPFL egituraren laguntzaren bidez. Adierazi dutenez, «herritarren parte hartzearekin aintzinatuko da proiektua, auzoalde horren historia, soziologia eta kultura errespetatuz». Epe luzerako proiektu hau, hamarkada batez luzatu liteke. Ingurumenaren aldetik, kontutan hartuko dute gune horrek jasan lezakeen uholdeen lanjera. Karrikako inkesta eremanen dute apirilaren 27 eta 28an Baionan. Horrez gain, bi instituzioetako webguneetan bete dezakete galdeketa Baionarrek.

Pirino Atlantikoetako ehiztariek biltzar nagusia zuten asteburu huntan. Mozio bat izan dute aipagaietan, ofizialki ez da onartu baina eskua altxatuz ainitzek alde bozkatu dute. Mozio horrek dio ehiztarien kontrako erasoek segitzen badute, basurdeetaz egin erregulazio lana utziko dutela. Ehiza tradizionalaren kontrako erasoak salatzen dituzte: laudetarena edo ursoen sareekin egiten denaren kontra. Ekaina bukaera aintzin mozioa bozkatuko dute Frantziako ehiza federazio guzietan. Departamenduko Ehiza Federazioko Jean-Marc Karrikartek salatu du erabakiak «Paristik eta ezagutza gabeko pertsonengandik» hartuak direla.

Karrikak izendatzeko hizkuntzaren hautuak polemika piztu du Kanbon. Frantses ortografiaren arabera idatziak ziren bideen izenak berriz euskaratzea erabaki zuten joan den abenduan, Kanboko herriko kontseiluan. Alta, gehiengoko hautetsiek, erabakia aldatzeko asmoa agertu dute orain, oposizioaren haserrea piztuz. Kanboko auzapezaren arabera ez da gibelera egiterik, kasu berezien finkatzea besterik ez. Hauen artean Celhaya zentroarena. Christian Devèze Kanboko auzapeza: «ez dugu batere gibelera egiten, baina ñabardura bat gehitu nahi diogu. Atxiki ahal izateko frantses toponimian eta jatorrizko ortografian bide batzuen izenak, izen bereziak direlarik. Merkantzien helarazteko, pertsonen segurtasunerako edo berriki informatika sarearentzat adibidez; hori dena helbideratzearen arazoa da.» Nolanahi ere, gaia ez da oraindik trenkatu herriko kontseiluan.

Zuzendaritza berria hautatu dute Departamenduko FDSEA sindikatuan, baita Frantzia mailako FNSEAn ere. Datorren hirurtekoan, idortearen kontrako lerroa izanen da garrantzitsuena. Orain arte Estatuari aurkeztu zaizkion 3.900 diru-laguntza galdeetatik, %30ak baztertuak izan dira. Uraren kudeaketari buruz ere mintzatu dira. Ingurugiroak hala baimentzen duen tokietan, ura stockatzeko biltegiak eraikitzearen alde lan eginen dutela adierazi du Franck Laborde, departamenduko presidente-ohi eta AGPM elkarteko buru berriak. Era berean, piztia harrapakarien kontra agertu dira. Sindikatuaren idurikotz, artzaintza eta animalia harrapakariak ez dira bateragarriak. Departamendutik, Frantzia mailara begira. Arnaud Rousseau laborantza industrialeko nagusia hautatu dute presidente. Bere enpresak 7.000 milioi euroko irabaziak izan ditu 2022an. Polemika piztu dute ere, iragan astean presidente berriak OGM-en eta mega-bazinen alde egindako adierazpenek. Nolanahi ere, lehengo zuzendaritza taldearen ber ildoa segituko duela hitzeman du Rousseak kongresuan. Iban Pebet, FDSEAko lehen idazkari-ordea izan da Euskal Irratietako gonbita:

«Emaztea euskal jendartearen erdiguneetan» solasaldiak antolatu ditu Baionako Bernat Etxepare lizeoak, astelehen goiz huntan. Berrogei emazte inguru gonbidatu zituen ikastetxeak, adin guzietakoak eta ibilbide desberdinekin. Partekatzeko guneak sortu nahi zituzten, hamabost urte inguru dituzten ikasleentzako feminismorako heziketa bultzatzeko. Arantxa Idieder Euskal Irratietako kazetaria han izan da eztabaida baten moderatzaile lanetan aritzeko. Baliatu da hizlariekin eta antolatzaileekin hitz egiteko.

Proiektu andana abian dira Aldude ibarreko Banka herrian. Olha etxea eskuratu du herriko etxeak, lehenago meategiko langileen kantina eta lo lekua izan zen gune horretan, Kintoa ardatz izanen duen gunea eraikitzeko. Besteak beste, Kintoaren bulegoak izanen dira bertan, baita kintoari buruzko interpretazio zentro bat eta enpresa mintegi bat. Horrez gain, Tunio izeneko eraikinean, pertsona adindunei zuzenduriko sei bizitegi sozial zabalduko dituzte ekaina hondarrean. Langile bat hartuko dute gune horren kudeaketaz arduratu dadin. Batitainia etxean ere, beste hiru etxebizitza sortzekoak dira, bereziki, familia eta gazteentzat. Bankako haurtzaindegia handitzeko egitasmoa ere abian da Xapatenoinia etxean. Mixel Oçafrain auzapezak Olha etxeko proiektuaren argitasunak eman dizkigu: