Mixel Esteban irakasle eta historialariak bere tesia aurkeztu berri du Ipar Euskal Herriko juduen tratamenduaz bigarren mundu gerlan, zazpi urteko ikerketaren ondotik. Ikerketa zailak, garaiko artxibo gehienak, 1944an desagertu baitziren okupazioa amaitzean. Hortaz, dokumentuak bilatzen ibili da Parisen, Berlinen eta Israelen. Atzemandako dokumentuen arabera, orotara hiru sarekada eta 125 pertsona deportatu izan ziren, denak Baionako geltokitik kontzentrazio esparruetara eramanak 1942 eta 1944 artean.

Esperantza azken mementora arte atxiki badute ere, playoffetara ez ziren sailkatu Lapurtar arraunlariak 13 estropada jokatu dituzte uda honetan, KAE1 ligan edo bigarren mailan. Azken hiruak, joan den astean, 4 egun barne. 12-etarik 5garren bukatu dute txapelketa. Baina, iaz lortu bazuten playoffetara sailkatzea, aurten ez dute hirugarren lekua erdietsi. Denboraldia arras bururatu aitzin, Kontxa lehiaketa ospetsuan parte hartzeko kanporaketa jokatuko dute heldu den astean Lapurtarrek. Bestalde, emazteetan, jakin, Donostiako Arraun Lagunak taldeak irabazi duela Euskotren edo goi mailako liga. Talde horretan ari da Maider Bereau Senpertarra.

Baionako Ingurumen Auzitegiak Gatika (Bizkaian) eta Cubnezais (Girondan) arteko goi tentsioko linearen obrak lau hilabetez gelditzea erabaki du. Proiektua Frantziako eta Espaniako elektrizitate garraio sareek dute aintza eramaten, 400 kilometroko kable handi bat itsaso azpitik pasatzea da xedea. Baina hainbat elkarteek proiektu horren kontra egin dute itsas azpiko ugaztunak kaltetuko dituela salatuz. Horren ondorioz, Baionako Ingurumen Auzitegiak erabaki du 4 hilabetez Landetako eta Pirinio Atlantikoetako Departamenduan obren gelditzea eta Frantziako RTE elektrizitate garraioaren sareak ikerketa bat egin beharko du ingurumen eragina aztertu dezan; aldiz, Bizkaian obrek aitzina segitzen dute. Orotara proiektu horrek 2.850 milioi euro kostako ditu.

Urruñan, Tokiko laborantza iraunkor batetik datozen ekoizpenekin lan eginen duen sukalde zentrala eraikitzeko obrak iraila eta urria artean abiatuko ditu Urruñako herriko etxeak. Eraikin berria hiri barneko haur eskolaren eremuan kokatuko da eta paraleloki herriko baratzezaintza proiektua abiatuko dute herriko etxetik. Proiektuaren kostu orokorra 2,7 milioi eurokoa izatea aurreikusten dute Marie Christine Elizondo Urruñako hirigintzarako auzapez-ordeak azaldu digunez.

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko 4 hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan. Atzo, deitua zuten Biarrizko hondartza handitik hurbil izan zen ekintzan parte hartzerat. Herrian Bizi plataformak bultzaturik, banderola erraldoi bat zabaldu dute « Stop Aski Residences secondaires » idatzirik. %41 bigarren etxebizitza diren hiria hautatu dute sinbolikoki, agorrila erditsu honetan oraino udatiar ainitz den garaian. Jadanik hainbat proposamen formulatu dituzte : herrika bigarren etxebizitzen kuotak, bigarren etxebizitzen gaineko zerga, edo hirigintzako dokumentuetan urte osorako etxebizitzak atxikitzeko eremuak sortzea.

Aste buru erabakigarria Lapurdiko Arraun Taldearentzat. Bi estropada gelditzen zaizkio jokatzeko aste buru honetan. Ondotik, lehen biak dira play-offetara sailkatuko. Pasaia San Juanek lehen tokia segurtatua du. Eta Zumaia da bigarren. Haatik, kanporaketan parte hartzeko eskaera epez kanpo egin baitzuen, zumaiarrek ez dituzte play-offak jokatzen ahalko. Hirugarrenak du beraz baimena ukanen. Momentuz, Santurtzi da leku horretan. Baina, Lapurdiko LAT justu gibeletik du, puntu bakar batera. Larunbatean Zarautzen lehiatuko dira eta igandean Bilbon. Igande arratsaldean jakinen dugu Lapurtarrak sailkatuko diren ala ez.

Donapaleuko ospitaleak 2025 urterako espero du SMUR unitate mugikor berria. ARS tokiko osasun agentziak hartuko du beregain, eta lau urteko epea zehaztu badu ere, prozesua bizkortzeko presioa eginen du Donapaleuko ospitaleak. Larrialdi eta berpizte unitate horretan mediku eta erizain banak lan eginen dute. Oro har, ospitale orok eskaintzen dute SMUR zerbitzua, baina Donapaleukoa salbuespena zen. Duela urtebete, Amikuzeko eta inguruko 160 hautetsik unitate hori sortzeko galdea egin zuten.

Prefetak, helegitea pausatu du Euskal Hirigune Elkargoaren kontra, hautetsiek adostu zuten enpresen zergen emendatzea proposamena ezeztatzeko. Joan den Martxoan bozkatu zuten proposamena, Peio Etxelekuk gidaturiko Elgarrekin Herriarentzat taldeko hautetsiek kontra bozkatu bazuten ere. Enpresen gaineko zergak %1,4 igaiteko xedea du Elkargoak urtean bi miloi euro gehigarri biltzeko. Baionako Industria eta Merkataritza ganbarak ere gogor salatu dute zerga goititzea.

Adimen artifiziala zertan da Euskal Herrian? Euskarazko itzultzaile eta zuzentzaile adimendunak berriki ezagutarazi ditu Elhuyar fundazioak. Horretarako azken urteetan euskarazko testuetan oinarritutako datu baseak sortzen aritu dira ikertzaileak. Horietan da Oihane Kantero hendaiarra. Master bukaerako lana bukatu berri du eta adimen artifizialari euskararen eta Euskal Herriaren inguruko jakintzak nola irakasten ahal zaizkion ikertu du. Elhuyar fundazioan adimen artifiziala eta hizkuntza lotzen dituen arloa lantzen du.