Bizi mugimenduak 2026ko hauteskundeak prestatu nahi ditu. Herritarrak gogoeta eta lanera gomitatzen ditu asteburu honetan, Baionan. 2020ko herriko bozetatik, ekologiaren arloan, herriek burutu engaiamenduen bilana egingo dute. Oroit, Metamorfosi Ekologikoaren Ituna izenpearazi ziela Bizik hautagai guziei eta elkargoari. 5 urte berantago, ebaluazio zorrotz bat proposatuko dute. Urte bat falta delarik 2026ko herriko bozentzat, herritarrekin ondoko pausuak adostea izanen da ere asteburu honetako helburua. Parte hartzaileek izena eman behar dute aitzinetik bizimugi.eu webgunean.

Hamar egunen buruan Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, «euskal laborarien defentsa» bermatzeko. Hauteskundeetara aurkezten badira ere, azken urteetan bezala, Paueko Ganbaran eskuratutako eserlekuei uko eginen dietela jakinarazi du, Euskal Herrian berean sortutako tresnen alde egiteko parioari lotu baitziren Euskal Herriko Laborantza Ganbararen sorrerarekin. Julen Perez ELB sindikatuaren zerrendaburuak azaldu duenez, usu protagonismoa kabala hazleek dute laborantza sailean, baina ELBk landare sailean ezarri nahi luke azpimarra, baratzezainetan, fruitu arboletako laborariengan edota mahastizainengan.

Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira. Ikerketa horren arabera, arrapostua eman dutenen %49k baieztatu du eraso sexista edo sexuala jasan duela bere lan denboran. Kasuen %39an «ohar desegokiak» dira, %21ean «irain sexistak», eta %4an eraso fisiko zuzenak. Azpimarratzekoa da bortxaketak salatu dituztela 27 erizainak azken lagin horretan. Hamarretarik lauek diote behin baino gehiagotan gertatu zaiela eta biktimen %47ak lankideak akusatzen ditu. Baina erasotzaile gehienak pazienteak dira, galdekatuen %60aren arabera. Biktimek segurtasun eza sentitu dute erasoen ondotik eta %12ak lanaz aldatzeko xedea adierazi du. Erasotuak izan diren osagarri langileen artean, soilik %2 ausartu da salaketa pausatzera eraso sexista edo sexualen ondotik. Galdeketa hori 2024ko irailean egina izan zen, eta emaitzak abenduan plazaratu zituzten.

Coordination Rurale laborantza sindikatua, indar berria ote da? Urtarrilaren 31 arte dute laborantzako sindikatuek laborarien konbentzitzeko. Usaiako ELB eta FDSEA sindikatuez gain, aurten CR Coordination Ruralek jauzi handia egin du. 30 baizik ez ziren martxoan eta orain 300 bat laborari biltzen ditu sindikatuak, laborari berriak elkartzen zaizkie. Krisiaren irabazle handiak izan dira eta horrek bozkaren jokoa alda dezake. Ez dute onartzen eskuin muturretik hurbil direla leporatzea eta «ez dutela politikarik egiten» segurtatzen dute. Coordination Ruralen izenean aurkezten diren Jean Claude Algalarrondok eta Didier Barnetxek Euskal Irratietan azaldu dutenez «laborari oro sustengatu nahi ditugu; ez ditugu laborariak bereizi nahi».