Azken hamarkadei segida eman nahi lieke FDSEA-JA sindikatuak, Departamenduko Laborantza Ganbararen gidaritzan. Patrick Etxegarai, orain arteko lehendakari-ordeak, erretreta hartu eta bere lekua utziko du. Hauteskunde hauetan, Coordination Rurale sindikatua nehoiz baino indar handiagoarekin parte hartuko du, eta horrek bozka zenbait galtzea eragin dezakeela badaki Etxegaraik: «bozka batzuk galduko ditugula badakigu, eta orain arte bozkatu ez duten hainbat laborarik, aldi honetan bozkatuko dute». Haatik, azaldu duenez, azken legegintzaldian CRk jada ordezkari bat zuen ganbaran, eta presidente-orde ohiak dioenez «gure proposamen guztien alde egiten zuen». ELB sindikatua gogorki kritikatu du ingurumenaren aldeko arauak babesteagatik, izan ere, bere ustez «klarki, sobera norma badira».

Artzain gero eta gutxiago izateak ondorioak sortzen ditu. Txosten edo ikerketa bat burutzen ari dira Parisen, garapen jasangarria eta lurraldearen antolaketako komisioa, diputatu desberdinek dute osatzen komisio hori. Artzaingoaren eta lurraldearen antolaketaren egoera zertan den ikusteko helburua du, aste honetan adibidez Iñaki Etxaniz diputatua Oloroen bildu da bertako aktoreekin bilan baten egiteko. Txostena bukatu eta ministroari aurkeztu ondoan, lege edo arau proposamenak eginen lirateke. Martxorako bukatzea espero dute diputatuek.

Ellande Larronde Saratar txirrindulariak brontzezko medaila lortu berri du Bretainian, pista gaineko Frantziako txapelketaren karietara, elite mailan. Joan den azaroan, Ahurtiko taldea utzi zuen Hego Euskal Herriko Caja Rural taldearekin engaiatzeko. Eta emaitza onak erdiesten segitzen du 18 urteko kirolariak. Aste honetan, Portugalen da aste guzian, trebatzeko eta asteburuan, lehiaketa batean parte hartzeko. Ondotik, errepideko sasoia Essor Basquen estreinatuko du. Lehenbiziko bi etapetan parte hartuko du otsailaren lehenean eta bian.  

Bizi mugimenduak 2026ko hauteskundeak prestatu nahi ditu. Herritarrak gogoeta eta lanera gomitatzen ditu asteburu honetan, Baionan. 2020ko herriko bozetatik, ekologiaren arloan, herriek burutu engaiamenduen bilana egingo dute. Oroit, Metamorfosi Ekologikoaren Ituna izenpearazi ziela Bizik hautagai guziei eta elkargoari. 5 urte berantago, ebaluazio zorrotz bat proposatuko dute. Urte bat falta delarik 2026ko herriko bozentzat, herritarrekin ondoko pausuak adostea izanen da ere asteburu honetako helburua. Parte hartzaileek izena eman behar dute aitzinetik bizimugi.eu webgunean.

Hamar egunen buruan Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, «euskal laborarien defentsa» bermatzeko. Hauteskundeetara aurkezten badira ere, azken urteetan bezala, Paueko Ganbaran eskuratutako eserlekuei uko eginen dietela jakinarazi du, Euskal Herrian berean sortutako tresnen alde egiteko parioari lotu baitziren Euskal Herriko Laborantza Ganbararen sorrerarekin. Julen Perez ELB sindikatuaren zerrendaburuak azaldu duenez, usu protagonismoa kabala hazleek dute laborantza sailean, baina ELBk landare sailean ezarri nahi luke azpimarra, baratzezainetan, fruitu arboletako laborariengan edota mahastizainengan.

Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira. Ikerketa horren arabera, arrapostua eman dutenen %49k baieztatu du eraso sexista edo sexuala jasan duela bere lan denboran. Kasuen %39an «ohar desegokiak» dira, %21ean «irain sexistak», eta %4an eraso fisiko zuzenak. Azpimarratzekoa da bortxaketak salatu dituztela 27 erizainak azken lagin horretan. Hamarretarik lauek diote behin baino gehiagotan gertatu zaiela eta biktimen %47ak lankideak akusatzen ditu. Baina erasotzaile gehienak pazienteak dira, galdekatuen %60aren arabera. Biktimek segurtasun eza sentitu dute erasoen ondotik eta %12ak lanaz aldatzeko xedea adierazi du. Erasotuak izan diren osagarri langileen artean, soilik %2 ausartu da salaketa pausatzera eraso sexista edo sexualen ondotik. Galdeketa hori 2024ko irailean egina izan zen, eta emaitzak abenduan plazaratu zituzten.

Coordination Rurale laborantza sindikatua, indar berria ote da? Urtarrilaren 31 arte dute laborantzako sindikatuek laborarien konbentzitzeko. Usaiako ELB eta FDSEA sindikatuez gain, aurten CR Coordination Ruralek jauzi handia egin du. 30 baizik ez ziren martxoan eta orain 300 bat laborari biltzen ditu sindikatuak, laborari berriak elkartzen zaizkie. Krisiaren irabazle handiak izan dira eta horrek bozkaren jokoa alda dezake. Ez dute onartzen eskuin muturretik hurbil direla leporatzea eta «ez dutela politikarik egiten» segurtatzen dute. Coordination Ruralen izenean aurkezten diren Jean Claude Algalarrondok eta Didier Barnetxek Euskal Irratietan azaldu dutenez «laborari oro sustengatu nahi ditugu; ez ditugu laborariak bereizi nahi».

«Iparraldearen gaineko ofentsiba» azkartu du Bilboko Athleticek. Bere harrobira gehitu ditu Senpereko SPUC, Beskoitzeko Ardanavy, Bidaxuneko, Mauleko eta Kanboko Izarra zangobaloi taldeak. Hiru urteko hitzarmena izenpetu dute teknikari profesionalen eskutik, formakuntzak biltzeko eta bizkaitarren proiektuko harrobi izateko. Lehenago ere, Athleticek begi jo zituen Miarritzeko, Hiruburuko Ainhara, Arbonako eta Bokaleko taldeak. Sylvain de Weert Athleticen iparraldeko zuzendari teknikoak azaldu duenez «Athleticek Iparraldeko jokalarien maila handitzeko hautu fermua hartu du, eta eremuko zenbait talderekin hitzarmenak izenpetu ditu. Hau, proiektu anbiziotsu baten lehen urratsa besterik ez da».