86 urte beteko dira bihar Iruñean 795 preso errepublikarrek Europako ihesaldi handiena egin zutela. Aldiz, abantzu 800 iheslari horietarik bakarrik hiruk erdietsi zuten muga trabeskatzea. Seiehun bat berriz presondegiratuak eta zigortuak izan ziren, eta beste berrehun bidean hil zituzten. Gertakari hori oroitarazteko La Fuga lasterraldia egin dute 795 korrikalarik, Ezkaba mendiko kaskotik Urepelera, Jovino Fernandez iheslariak egin zuen bidea segituz. Bukaeran, iheslari guztien omenezko ekitaldia egin dute eta eskultura bat estreinatu dute Amerikanoenia zentroaren kanpoaldean.

Kaledonia Berriko hautesle-erroldan 25.000 herritar kolono sartzeko lege proposamenak, kanakiarren kexua zapartarazi du. Karrikan hedatu diren protestetan hiru manifestari hil ditu poliziak, armada atera du eta Tik Tok sare soziala debekatu du. Manifestariek gobernuaren eskumeneko zenbait eraikin erasotu dituzte, eta alderdi instituzional independentistek ere istiluak gelditzeko deia zabaldu dute. Kanakiarrek haien herriaren gaineko erabakipena galtzen ari direla salatzen dute, eta gazte independentistek hartu dute mobilizazioen gidaritza.

Ultimatuma eman dio Ospitalizazio Pribatuaren Federazioak Frantziako osagarri ministroari. Ospitale publikoen aitzinkontua %4,3 iganen du frantses gobernuak, eta %0,4 bakarrik zentro pribatuena. Horrek haserrea piztu du, eta haien zerbitzuak ekainaren 3tik aitzina gelditzeko mehatxua egin dute osagarrigintza pribatuko ordezkariak. Ipar Euskal Herrian Belharra, Aguilera eta Donibane Lohitzuneko kliniketan luke eragina zerbitzu gelditzeak. Horietan larrialdi pribatuak aste batez zerratuko lituzkete; eta horrez gain, amategiak, ebakuntza gelak eta medikuntza zerbitzuak bi egunez. Kanboko trebatze zentroetan eta klinika psikiatrikoetan aste batez sail guzia blokatua izanen litzateke.

EH Bai europar hauteskundeetara aurkezten ez den arren, EH Bilduko zerrendaren zazpigarren lekuan joanen da Oier Imaz Iparraldeko koalizio abertzaleko kidea. Bigarren aldiz segidan, Pernando Barrenak zuzenduko du ezker subiranistaren zerrenda. Euskal Herriaren lurraldetasuna eta erabakitzeko eskubidea defendatu nahi dute, baita eskuin muturraren adierazpen elektoralari buru egin. EH Bilduren zerrendan espainiar estatuko beste hainbat alderdi subiranista ere aurkeztuko dira, ERC edo BNG bezala. Europako hauteskundeak ekainaren 9an iraganen dira.

Errugbiko ProD2 mailaren amildegi ertzean da Biarritz Olympique. Sailkapeneko azken-azken aitzinekoak dira 53 puntu eskasekin. Gibeletik ditu Montauban 50 punturekin eta Rouen 48 punturekin. Azken aitzinekoak barragea jokatuko dute Nationale mailako lehen taldearen kontra, eta azkena mailaz jautsiko da zuzenki. Hiru talde hauek partida jokatuko dute etxetik kanpo ostiral honetan. Mont de Marsanen ariko da Rouen, Montauban Aurillacen eta Miarritze Briven. Aurillacek ez du deus jokoan; haatik, Mont de Marsan eta Brivek bai. Beraz, xantza gehiago baluke kanpoan irabazteko Montaubanek. Miarritze ez da jautsieratik salbatua.

Euskaraz lanean ari diren hainbat eragilek eta elkartek lan eremu berri bat ukanen dute Baionan. Baiona ttipian da, San Andres plaza eta Patxa plaza artean, toki estrategiko batean. Lan egiteko “coworking” gune bat atzeman daiteke, bilkura gela bat eta sukalde bat. Plazara, Bada, Euskal Hedabideak, Euskal Konfederazioa, Biga Bai eta Topagunea atzeman daitezke lokal horretan momentuz. Gobernantza horizontala da eta hilabetean behin biltzen dira gunearen kudeaketaz mintzatzeko.

"Zubiak zeharka” lemapean, egun osoko egitaraua prestatu du maiatzaren 18an UEMA udalerri euskaldunen elkargoak. Herriko eragile guztiek hartu dute parte programaren prestaketan eta ekimen herrikoi eta partehartzailea izatea lortu dute horrela. Euskal Herriko 175 udalerri dira gaur egun euskaldunak, herrialdeko %70a hain zuzen ere. Horietatik 107 dira momentu honetan UEMAko kide, baina maiatzaren 18an lau kide berri sartuko dira elkargora: Zegama, Lakuntza , Bakaiku eta Ituren .

Nepalgo Kyanjin Ri mendiko kaskoan, burmuineko elbarritasun batekin. Hegoak Mendian kirol elkarteak joelette errotadun kadira batekin igan ditu 4.400 metroak. Bastien kirolari elbarri gaztearekin batera, kirol elkarteko 14 kidek bat egin dute abenturarekin. Maiatzaren 6an hartu zuten mendean Kyanjin Riren kaskoa, eta joan den igandean arribatu ziren Ipar Euskal Herrira. Helburua erdietsi dute, baina ez oztoporik gabe; izan ere, joelettaren errota zulatzea, mendiko mina... Nolanahi ere, esperientzia ezin hobea izan dela segurtatu dute mendizaleek.

Korrikak Euskaraldiari eman dio lekukoa. Euskaraldia 2025eko maiatzaren 15etik 25era iraganen da. Herritarren bultzadak urrats berri bat eman diezaien euskararen aldeko politikei. Euskalgintzaren kontseilua eta eragile nagusiak elkartu dira politika publiko indartsuak aldarrikatzeko. Toki sinboliko bat hautatu dute horretarako, Baionako herriko etxeko plaza, Korrika bukatu zen gunea. Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko buruak zehaztu duenez «gizarte engaiamenduak, botere publikoen engaiamendua baitezpadakoa du». Euskararen normalizazioa, «justizia soziala» erdiesteko prozesua dela babestu dute, eta erronka horrek «inbertsio publiko handiak» behar dituela azpimarratu dute.