Zortzi pilotari izanen dira parez-pare aurtengo Eskulari Pro berezkoen txapelketan, lau bikotetan sailkaturik. Urriaren 4tik 7ra iraganen da lehiaketa, Milafrangako Oihan Bazter trinketean. Lehen bi finalerdiak urriaren 4an jokatuko dira. Lehenik Darmendrail - Ducassou eta Lambert - Etxeberri bikoteak lehiatuko dira, eta ondotik Bideondo - Gixandut eta Iphar - Ospital. Finala urriaren 7an izanen da.
Ahalmen urriko ikasleak laguntzen dituzten langileen egoera prekarioa mahai gainean ezarri dute FO, FSU, CGT eta Sud sindikatuek. Frantses Gobernuak AESH langileen egoera hobetzeko neurririk ez duela proposatzen salatu dute. Ikasturte hastapenetik, CDI kontratu mugagabeak izenpetzeko aukera ireki zaie lehen aldiz, baina haien lan partziala eta hilabete sari murritza ez da aldatzen. Oro har, 800 eta 1000 euro arteko lansaria dute, 24 eta 29 oren arteko kontratuekin. Funtzionario estatutua eta beraz tituludun izatea galdegiten dute. Sindikatuek haien eskakizunak aldarrikatu dituzte asteartean, Baionako ikuskaritzaren atarian.
Bihartean, mugaz gaindiko merkataritza ganbarak koordinatzaile berria du. 2010ean sortua, Biharteanek Nafarroa, Gipuzkoa eta Baionako merkataritza ganbarak biltzen ditu. Orain, Joan Blancok kudeatuko du hiru lurraldeen arteko harremana. Helburua du hiru eskualdeetako enpresen arteko harremanak indartzea eta haien arteko aholkularitza egitea. Sortu zenetik 500 enpresa lagundu ditu. Joan Blanco izan da gure Goiz Berri saioko gomita.
Geroz eta ardi-esne gutxiago ekoizten da Ipar Euskal Herrian. Iaz 65 milioi litro ekoitzi ziren Departamentuan, 2021ean baino %5 gutxiago. Gaur egun, 1.200 ekoizle inguru dira Iparraldea eta Biarno artean, eta denak ordezkatuak dira Departamenduko ardi-esnearen elkarte interprofesionalean. Inflazioaren eraginez, ekoizpen kostuak emendatu dira, eta horrek gasnaren prezioa ere igan du. Aurten, ardi-esne litroaren prezioa zein izanen den ez da argi, baina goiti eginen duela aitzinikusi daiteke. Beñat Saint-Esteben Berria kooperatibako presidentea eta elkarte interprofesionaleko ordezkaria elkarrizketatu dugu Euskal Irratietan:
Glifosatoa baliatzeko 10 urteko luzapena babestu du Europako Batzordeak. Herbizida gisa munduan gehien baliatzen den produktu kimikoa da, eta potentzialki minbizi sortzaile izateagatik ezaguna da. Halere, Europako Elikadura Osasunaren Agentziak ez omen du arriskurik atxeman eta haren baliapena luzatzearen alde agertu da Europako Batzordea. Elkarte ekologistak kontra agertu dira, bistan dena. Urriaren 13an bozkatuko dute Europar Batasuneko Estatu kideek, eta Marc Fesnau laborantza ministro frantsesak adierazi duenez, Frantziak Glifosatoa baimentzearen alde bozkatuko du. Tomas Erguy Biharko Lurraren Elkarteko koordinatzaileak bere arrangurak azaldu ditu Goiz Berri saioan.
Ossau Irati sor-markaren arautegia arindu nahi luke FDSEA sindikatuak. Hori dela eta, lehen aldiz, Biltzar Nagusian ordezkaritza izateko hautagai zerrenda aurkeztu du, ELB sindikatukoaren parean. Urriaren 27a aitzin, sor-marka osatzen duten hiru familiak elkartuko dira. Laborariek aste honetan hautatuko dituzte beren ordezkariak Garazi-Baigorrin, Iholdi-Amikuzen, Xiberoan eta kostaldean. Garazi-Baigorriko bilkuran, FDSEA nagusitu da 96 bozkarekin eta ELBk 62 erdietsi ditu. Urriaren 5ean ekoizle eta gasnategien taldea bilduko da Urdiñarben; esne erosle eta bestelakotzaileak, aldiz, urriaren 27an Biarnon.
Louis Bizkaixipi (FDSEA):
Jerome Etxeleku (ELB):
Lan kontratua, opor ordainduak, lan geldialdiak… Zuen paga fitxa ulertezina iruditzen bazaizue, Xuti Gazte antolakundeak eta LAB sindikatuak elkarlanean sortu dute 'Langile gazteon gida'. Helburua da gazteek, haien oinarrizko eskubideak ezagutu ditzaten lan munduan lehen pausuak egiterakoan. Jakinez gazteen lehen kontratuak prekarioak izan ohi direla: ikastaroak, kontratu mugatuak edo denbora partzialekoak. Gida horrek «borrokatzeko tresna» izan nahi duela azpimarratu dute bi eragileek.
Iragan astelehenetik hegazti-gripearen kontra txertatu behar dira ahateak. Irailaren 15aren ondotik sartu diren ahate guztiek bi dosi errezibituko dituzte. ELB sindikatuko hazleak arranguratuak dira hainbat punturen gainean: lan zama, gastu gehigarriak eta txertoaren eraginkortasuna. Aurten, Frantziako Gobernuak kostuen %85 beregain hartuko du, baina ondoko urteendako ez da deus ziurtaturik. Horrez gain, ELBkoek salatzen dute tropa garraioek segituko dutela udan, eta kasik segur dela eritasuna berriz agertuko dela.
Mublatu gabeko etxebizitza hutsen jabeek zerga berezi bat ordaindu beharko dute. Hala erabaki dute hautetsiek, Euskal Hirigune Elkargoaren bilkuran. 2024tik goiti ezarriko da neurria indarrean bi urte hutsik daramaten etxebizitzetan. INSEEren arabera, 12.000 bizitegi huts dira Ipar Euskal Herrian, bizitegi parke osoaren %5a. Neurri horrekin etxebizitza horie merkatura edo urte osoko alokairura bideratu nahi dituzte. Araua eztabaidarik gabe onartu da eta bost hautetsik baizik ez dute kontrako bozka eman.
