‘Ça colle au basque’ egitasmoak euskara eta euskal kultura sustatu nahi du frankofoniaren eremuan. Etxepare Euskal Institutua 2010ean Eusko Jaurlaritzak sortutako erakunde publikoa da. Nazioartean euskara eta euskal kultura eta sorkuntza ezagutzera ematea du xede. Heldu diren lau urteetan frankofoniaren eremuan eramango du lan hori: Quebec, Frantzia, Luxenburgoko, edota Belgikan. Euskal sortzaileak Québec en toutes lettres, Libourneko Fest ´Arts edota Bruselako Foire du Livre jaialdietan eramatea da xedea. Baina ere Ipar Euskal Herriko eragile kultural eta instituzionalekin lankidetza indartzea.
AskHezi izeneko euskarazko diktaketa sistema sortu dute. Ikastolen elkarteak, Seaskako Integrazio Batzordeak eta Nafarroako Sortzen elkarteak elbarritasun motorra duten haurrak laguntzea zuten xede. Tresna horren bidez haurrak idatzi ezin duena transkribatu liteke, euskaraz. Orain arte eskuragarri ziren tresnak ez ziren euskarara egokiturik eta ez zituzten haurren bozak ezagutzen. Horretarako kasik 500 bat ikaslerekin 70.000 grabaketa egin dituzte. Orain azken urrats bat eskas da, tresna erabiltzeko azpiegitura sendo bat behar dute, ahalegin ekonomiko handia galdegiten duena. Horretarako Nafarroa eta Euskal Autonomia Erkidegoko gobernuen lagungoaren itxaropena dute.
'Lagundu! Gure haurra nerabea da! (eta ez da gehiago euskaraz ari)' mintzaldia eskaini dute Elorri Garatek eta Xan Airek. Lehena psikologoa da, bigarrena sozio-hizkuntzalaria. Nerabeek euskararekin duten harreman hobeki ulertzeko eta guraso gisa erraten dieguna hobetzeko bideak eskainiko dituzte. Ziburu, Hendaia, Donibane Lohizune eta Urruñako hiriek elkarrekin antolatzen duten euskararen hamabostaldiaren barnean eskaini da mintzaldia.
Irulegiko arnoaren ekoizpena %30 apaldu da azken hiru urteetan, eta beraz, salmentak ere. Horixe eman da agerian sor-markaren biltzar nagusian. Haatik, arno egileen geroa ez da lanjerrean, eta lur landatuen eremua %5 handituko da ondoko urtean. 2022an inkesta bat abiatu zuen sor-markak, ekoizleen arranguren eta beharren zerrendatzeko. Hortik abiatuz, lau lan ardatz finkatu dituzte ondoko urteendako: politika eta soziala, teknika, komunikazioa eta ekoizpen irizpideen zaintzea.
«Elkarrekin arrazismo eta faxismoaren kontra» lema zuen banderola zabaldu dute Baionan joan den larunbatean. Hirurehun bat pertsona hurbildu ziren jende katea osatzeko Marengo eta Pannecau zubien artean. Alderdi politiko, sindikatu, edo etorkinen sustengu taldeak elkarrekin ziren eskuin muturreko ideien goratzea salatzeko eta giza eskubideen urraketak agerian emaiteko.
Bozka batengatik onartu zuten Senpereko Gizarte Aniztasun Kontratua. Oposiziotik salatzen dute, herria baizik ez duela engaiatzen kontratuak diruaren aldetik. EPFL, Euskal Elkargoa, Departamendua, Frantziako estatua eta herria dira sinatzaileak. SRU legea betetzen laguntzeko tresna ona dela Gizarte Aniztasun Kontratua dio Bernard Elhorga auzapezak, bereziki 220.000 euroko isuna pagatzen baitu Senperek iaztik, bere bizitegi nagusien %25 ez baitira bizitegi sozialak. %7,5-koa da etxebizitza sozialen heina bakarrik. Kontzertaziorik gabe bozkatzera aurkeztua izan dela salatu dute Kriztof Jauregi eta Dominique Idiart oposizioko bi taldeetako hautetsiek. Galdegin dute ere bozka egunaren gibelatzea, hortaz hobeki eztabaidatzeko, baina auzapezak ez du onartu. Horrez gain, kontratuak zehazten dituen helburuetara ez dela helduko Senpere uste du Kriztof Jauregi Hats Berri taldeko hautetsiak. Eta kasu horretan, helburuak ez balira betetzen, Kriztof Jauregik ohartarazi du kontratuan idatzia dela prefetak herria engaiatzen ahalko duela bizitegi programak diruz orekatzera 30.000 € arte bizitegi bakoitz. Adibidez, 50 bizitegiko programa baten orekatzeko, 1.500.000 euroko diru ekarpena litzateke herriarentzat. Heldu den urteko herriko bozei begira, Bernard Elhorga auzapezak baieztatu digu aurkeztuko dela. Kriztof Jauregik ere, Hats Berri zerrenda irekiaren izenean. Dominique Idiartek erran digu bere taldearekin laster erabakiko dutela.
Euskal raparen eszena aberasten jarraituz, Odei Barrosok ostiral honetan aurkeztuko du bere azken lana, 'Goizegi hiltzeko', Miarritzeko Atabal aretoan. 20:00etan hasiko den kontzertu honetan, Urruñako artistak disko berriko 15 abestiak taularatuko ditu, publikoari bere proposamen musikal berria gerturatuz. Diskoa aurkezteko, "Nun da Wally?" izeneko aurrerapen bideoklipa kaleratu zuen otsailaren 9an, eta dagoeneko 1.400 ikustaldi baino gehiago lortu ditu YouTuben. 2zio taldearekin hiru disko argitaratu ondoren, 2022an bakarkako bidea hasi zuen Terapia diskoarekin. Lan horretan, "Terapia" eta "Zinez" abestiek 40.000 ikustaldi baino gehiago izan dituzte YouTuben. Ostiraleko kontzertua urririk da, baina beharrezkoa da aldez aurretik erreserba egitea Atabal aretoaren webgunean.
Nondik pasako da Garaziko desbideraketa? Ostegun arratsean, hirurehun pertsona bildu dira Izpurako Faustin Bentaberri gelan. Departamenduko eta tokiko hautetsiek aurkeztu dituzte herritarren kontsultaren modalitateak baina jendea galdera anitzekin itzuli da etxera, anitzen arabera «ez baitituzte xeheki aurkeztu» ibilbide proposamenak. Orain, herritarrek xehetasunak atzemanen dituzte herriko etxeetan eta hor horien iritzia ematen ahalko dute ekaina hastapenera arte. Hautetsiek buruilean eginen dute bilana.
Baionako ospitalean minbiziaren aurkako zentro berria estreinatu dute atzo. Orotara, 60 mediku zenbatzen ditu zentroak, eremu berezitu desberdinetan. Zentroak minbizia hobeki segitzeko, sendatzeko eta ikertzeko xedea du, Ipar Euskal Herrian ospitalizazioen laurdena minbiziarengatik egiten delarik. 2023an, 900 ebakuntza izan dira Ipar Euskal Herrian, minbiziaren ondorioz.
