Urteko lan-lerro nagusiak aurkeztu ditu FDSEA sindikatuak

Laborantza arloan, zeintzuk dira lehentasunak? Galdera horri erantzun baten emateko xedez, FDSEAk bere sartzeko bilkura egin du joan den astean. Bertan horien arrangurak zerrendatu dituzte, hala nola, klima aldaketa, ura eta ureztatzearen problematika, PAC berria, kabalen eritasunak, animalia harrapakariak edo laborantza lurren kudeaketa. Lehen puntu bat egin dute Prefetaren aitzinean. Sébastien Uthurriague FDSEA sindikatuko ordezkaria Goiz Berriko gomita izan da.  

Baionako ikasleen %18ak baizik ez du ikasiko aurten eredu elebidunean

Sartzea zen Baionako 21 eskoletako 2500 ikasleentzat ere. Hauetarik 460 haur izanen dira klase elebidunetan, ikasle guzien %18. Eta hori Baionako sei eskolatan. Jakin behar da ere Baionan ama-eskola publikoan murgiltzea proposatzen duen bakarra Jules Ferry eskola dela. Osoki euskaraz diren hiru klase ideki dira sartze huntan hots 50 ikasle. Hirugarren euskara postu bat eskuratu dute justuki Jules Ferry ama eskolan.

Ikasleen %43k izanen du aurten nolabaiteko harremana euskararekin, ama eskolan eta lehen mailan

Frantziako Hezkuntza Ministerioak zabaldu dituen behin-behineko datuen arabera, ikasleen %68k ez du inolako harremanik izanen euskararekin eskola orduetan. Ondorioz, Iparraldeko ikasleen herenak bakarrik izanen du gutxieneko harreman bat euskal hizkuntzarekin. Gaur egun, eskola publikoen bi herenek proposatzen dute elebiduna edo inmertsioa eta, aurten, bost eskola publiko berritan murgiltzea edo murgiltze eredua abiatu dute ama eskolan; horen artean: Bidarten, Biriatun, Urketan, Uztaritzeko Irekia eskolan eta Ligi-Atharratze-Montorin Bigarren mailan, alta, kopuruak ttikitzen dira; kolegioetan eta lizeoetan, ikasleen %20ak segitzen du euskaraz.

Amikuzeko ikastolan, aurten, 106 ikasle dira, hots, 70 famailia inguru. Argitxu Sorhondo iraskaslearekin aurtengo sartzeaz mintzatu gara:

 

Arberoako ibarreko eguna ospatuko da larunbat honetan

Arberoa ibarra biziaraztera doa gazte talde batek. Arberoan Zehar dinamika sortu dute ibarreko herritarren arteko hartu emana azkartzeko. Heldu den larunbatean ibarreko lehen eguna antolatu dute Donamartirin, mendi-ibilaldi, zikiro, kantaldi eta kontzertuekin. Eta horrez gain, aitzineko egunetan, aste osoko egitaraua antolatu dute. Hitzordu nagusien artean, haurren eguna Donoztirin asteazkenez, eta Arberoako ekoizle eta artisten merkatu handia Aiherran. Larunbateko ibarreko egunaldia urririk izanen da, eta zikiroko txartelak salgai eman dituzte ibarreko ostatuetan.

Lan gehigarriak egiten ahalko dituzte irakasleek, lan-sariak emendatzeko

Lehen mailako erakasleei zuzendu «ituna» martxan ezarriko da ikasturte honetan. Hala iragarri du Gabriel Attal Frantziko hezkuntza ministro berriak. Irakasleek aukera izanen dute haien lansaria handitzeko, misio gehigarriak eginez. Hori begi onez ikusten du SNUipp FSU sindikatuak, irakasleen artean desberdintasunak sortu baititu, bereziki funtzionario estatutuarekiko. Olivier Mioque sindikatuko kide eta Hiriburuko Baste-Quieta eskolako zuzendaria gure gaurko gomita izan da Euskal Irratietan.

2.500 ikaslek abiatu dute ikasturtea Baionako fakultatean

Hasi da ikasturtea Paueko eta Aturrialdeko Unibertsitateak Baionan duen fakultatean. Orotara, 2.500 ikaslek ikasiko dute unibertsitatean aurten, horietarik 530 lehen urtean. Baiona eta Angeluko campusen artean 4.000 ikasle dira aurten. Helburua da hemendik hamar urtera zenbaki hori bikoiztea. Jakin ere Euskal filologia hautatu duten ikasle berriak 18 direla aurten. Lehen aldiz, aurten nazioarteko lizentzia bikoitza plantan emanen dute aurten, Euskal Herriko Unibertsitatearekin partaidetzan. Ondorioz, euskal ikasketetako ikasleek aukera izanen dute bi unibertsitateetako diploma eskuratzeko aldi berean.

Hondarribia Berdintasunaren Hiria saria jaso du Antzuolako alardeak

Hondarribiko Jaizkibel konpainia parekideak, Antzuolako Mairuen Alardea sariztatu du, 2.000 biztanleko herri horretan 2007az geroztik alardean genero berdintasuna eta arrazakeriaren kontrako dibertsitate kulturala bultzatu baitute. Bederatzigarren urtea da Jazkibel konpaniak, Hondarribia Berdintasunaren Hiria Saria banatzen duela, herriko besten atarian. Aurten, Igor Enparan alkate berria sari banaketan izan da, estreineko aldiz.

Ostiralean emanen diote azken agurra Graxi Etxebehereri, Ortzaizen

Graxi Etxebehere minbiziak jota zendu da. Ortzaiztarra, Ahaize auzoko Iribarnia etxean sortu zen 1951 urtean. Euskal mugimendu kultural eta politikoetan engaiatu zen bere bizi osoan. 2015ean aurpegi ezagun bilakatu zen, Sanferminetatik bueltan zetorrela atxilotu baitzuen poliziak, Iñaki Reta eta Xabier Goienetxea ETAko kideak bere etxean gordetzen zirelako. «Armagabetu nahian dabilen erakunde bati ematen diot laguntza, ez naiz ezertaz damutzen» adierazi zuen garaian. Basaizearekin Nafarroaren egunaren lehen edizioak antolatu zituzten eta Ortzaizeko elkarte anitzetan parte hartu zuen. Berrogei urtez erizain egon ondotik, 72 urterekin pausatu da Graxi Etxebehere. Bisitak egiten ahal dira Ortzaizen, Goikoetxea bere etxean egun eta bihar. Omenaldia bihar izanen da, arratseko 6etan Ortzaizeko Elizan.

Giro are beroagoarekin, lakasten populaketak goia jo du Iparraldean

Beroarekin, lakasten izurriak goia jotzen du. Ipar Euskal Herrian akaro honen populakuntza handia da, bereziki oihan hostodun, oihanpe edota pentzeetan. Lakasten ausiki batek mina eragin dezake, baita infekzio bat ere manera egokian kentzen ez bada. Baina arrangura gehien Lyme eritasunak sortzen du. Batez beste, ausikituen %5ek transmititu dezakete gaitz hori. Eritasun horrek larruazalari, nerbio-sistemari, bihotzari eta artikulazioei eraso egiten die. Lehen sintoma 5 zentimetro inguruko diametroa duen gorridura da. Eztitxu Mallarancin medikuak argipen eta aholkuak eman dizkigu Euskal Irratietan.